Update CEO Wmo en CEO Jeugdwet 2018

1 november 2017

Eind oktober 2017 hebben wij vanuit ZorgfocuZ naar meer dan 350 van onze contacten bij gemeenten (afdeling sociaal domein) een mail gestuurd met een update over het CEO Wmo en het CEO Jeugdwet. Zie onderstaande voor een integrale weergave van deze mail.

Beste relatie,

Het afgelopen jaar hebben wij vanuit ZorgfocuZ diverse gemeenten mogen helpen met de uitvoering van het cliëntervaringsonderzoek (CEO) Wmo, Jeugdwet en ander maatwerkonderzoek binnen het sociaal domein. Als onderzoeksbureau vinden wij het belangrijk om onze klanten en relaties periodiek te informeren over relevante ontwikkelingen op dit gebied. In deze mail willen wij u in het kort informeren over de ontwikkelingen omtrent het CEO Wmo en Jeugdwet en geven wij u alvast enkele overwegingen mee waar u in het vervolg rekening mee kunt houden.

Cliëntervaringsonderzoek Wmo

Gemeenten zijn inmiddels twee jaar verplicht om het cliëntervaringsonderzoek Wmo uit te voeren. Onlangs hebben wij onze ervaringen (en die van de gemeenten die wij bedienen) gedeeld met het Ministerie van VWS en de VNG. Een aantal van onze bevindingen hebben we gedeeld in deze blog. Het Ministerie van VWS staat open voor aanpassingen aan de huidige methodiek. De VNG is bezig met de doorontwikkeling van het cliëntervaringsonderzoek.

Op basis van het voorstel dat de VNG zal doen, zal het Ministerie van VWS bepalen of aanpassingen aan de richtlijnen van het CEO Wmo gewenst zijn. De verwachting is dat voor het uitvoeringsjaar van 2018 er geen (grote) wijzigingen zullen komen.Tot slot, geeft het Ministerie van VWS aan dat wanneer een gemeente ‘gegronde redenen’ heeft om af te wijken van de richtlijnen, de gemeente in principe hiervan mag afwijken. De 10 verplichte vragen moeten wel te allen tijde voor 1 juli aangeleverd te worden.

Cliëntervaringsonderzoek Jeugdwet

De afgelopen twee jaar heeft Stichting Alexander en het Nederlands Jeugdinstituut (NJI) een pilot uitgevoerd met tien gemeenten die werkten met het Modelvragenlijst Cliëntervaring Jeugd en Ouders.  In september hebben we vanuit ZorgfocuZ met Stichting Alexander en het NJI de pilots en de uitvoering van het cliëntervaringsonderzoek Jeugdwet bij andere gemeenten geëvalueerd.

Stichting Alexander en het NJI hebben begin oktober 2017 de uitkomsten en de ervaringen van de pilots gepresenteerd. In hun conclusies sturen zij aan op een CEO Jeugdwet dat in de toekomst flexibel is qua inhoud, vorm en frequentie van uitvragen.   kunt hier een samenvatting van de evaluatie van Stichting Alexander en het Nederlands Jeugdinstituut (NJI) lezen.

Overwegingen voor vervolg

  • CEO Wmo – continu meten 

De richtlijnen voor het CEO Wmo en het CEO Jeugdwet schrijven voor dat de onderzoeken ervaringen dienen op te halen bij cliënten die in het voorgaande jaar onderdeel uitmaakten van de Wmo en Jeugdwet. De onderzoeken hebben in die zin een retroperspectief karakter, er wordt namelijk teruggekeken in de tijd, tot soms wel meer dan een jaar geleden. Er kleven twee concrete nadelen aan deze manier van meten:

  1. Er is een reële kans dat cliënten bepaalde zaken niet meer scherp op het netvlies hebben staan en dat teruggekoppelde informatie niet volledig is of ‘de lading niet dekt’.
  2. De uitkomsten van de onderzoeken bieden gemeenten geen real time sturingsinformatie.

Voor gemeenten die dit ‘probleem’ onderkennen, zou het een uitkomst kunnen zijn om continu te gaan meten. Bij continu meten staat de gedachte centraal dat cliëntervaringen zo snel mogelijk nadat de zorg geleverd is, worden opgevraagd. Hoe een continue meting zou kunnen werken voor het CEO Wmo en het CEO Jeugdwet leggen we hier uit.

  • CEO Jeugd – focus op toegang

Gemeenten hebben direct invloed op de wijze waarop de toegang is geregeld. Op de kwaliteit en het effect van de hulp zijn gemeenten afhankelijk van zorgaanbieders. U kunt overwegen om het CEO Jeugd dan ook meer te richten op de toegang, of nog meer specifiek de toegang via de gemeente. Dit vraagt u uit bij de cliënten. Daarnaast zou u afspraken kunnen maken met lokale aanbieders om input te leveren voor de ervaren kwaliteit en effect van de zorg. Aanbieders hebben die informatie veelal wel omdat zij op diverse manieren ook verplicht (b.v. HKZ) zijn om dergelijke verantwoordingsonderzoeken uit te laten voeren.

  • CEO Jeugd – gebruik meer bronnen

Het afgelopen jaar is gebleken dat de responscijfers relatief laag waren in het geval van het CEO Jeugdwet. Dit maakt het duiden van onderzoeksresultaten ook lastiger. U zou kunnen overwegen om naast jongeren en ouders andere stakeholders te betrekken bij het onderzoek. Denk hierbij aan consulenten en zorgaanbieders. Ga ook met hen in gesprek. Dit kan een onderzoek meer context geven en maakt het mogelijk om resultaten beter te duiden en sneller verbanden te leggen.

  • Algemeen – maak een onderzoeksplan

Onderzoeken komen voort uit externe verantwoordingsverplichtingen (zoals het CEO Wmo), maar ook vanuit interne behoefte (b.v. vanuit de raad). Voor gemeenten kan het lastig zijn om overzicht te houden over alle onderzoeken die gaande zijn in de organisatie en om onderzoek van echte meerwaarde te laten zijn in de organisatie.Ons advies is om als gemeente na te gaan welke algemene informatiebehoefte er is als het gaat om het sociaal domein en van hieruit toe te werken naar een onderzoeksplan. Het liefst een meerjaren onderzoeksplan. Hiermee worden onderzoeken beter op elkaar afgestemd en, niet onbelangrijk, kan ‘overvraging’ van burgers zoveel mogelijk worden voorkomen. Het resultaat is meer en betere informatie met minder  onderzoek.

Tot slot verwijzen wij u graag naar deze link voor onze nieuwsbrief “Onder de Loep”. Ditmaal een speciale uitgave over onderzoek in het sociaal domein. Ik kan mij voorstellen dat u het interessant vindt om dit te lezen. Mocht u naar aanleiding van de mail nog vragen hebben, dan horen wij dat graag!

Met vriendelijke groet,

Chiel Westra

Coördinator onderzoek sociaal domein

ZorgfocuZ

 

Delen via: