Voor organisaties met een maatwerk onderzoeksvraagstuk (denk aan een beleidsevaluatie, rekenkameronderzoek, onderzoek onder diverse doelgroepen of onderzoek waarbij mogelijk een mix van methoden toegepast moet worden) is het wenselijk (en soms noodzakelijk) om voorafgaand aan een onderzoek een goed doordacht onderzoekplan op te stellen. Een onderzoeksplan is een strategie om de onderzoeksvraag op de juiste manier te beantwoorden. Vanuit ZorgfocuZ ondersteunen wij organisaties met het opstellen van onderzoeksplannen via de zogenaamde ‘FocuZ5-aanpak’. Dit doen wij kosteloos (onder voorwaarden) of tegen betaling.
Wat is een onderzoeksplan?
Om aan te sluiten bij een onderzoeksdoel en om antwoorden te krijgen op uw onderzoeksvragen, is het in het belang van de opdrachtgever om de uitgangspunten van het onderzoek vooraf zo helder mogelijk te hebben.
In een goed opgesteld onderzoeksplan staat beschreven welke methoden en analysetechnieken passen bij de onderzoeksdoeleinden. Het plan vormt het fundament van het onderzoek. Onder andere de volgende vragen en onderwerpen komen aan bod bij het opstellen van een onderzoeksplan:
- Vraagarticulatie, afbakening, prioritering (need to knows versus nice to knows) en financiële kaders (onderzoeksbudget).
- Wat is de doel- en vraagstelling van het onderzoek? Welke sub vragen dienen nog meer beantwoord te worden?
- Keuzes in de aanpak (bijv. wie betrek je wel, wie niet?).
- Wat is de onderzoeksdoelgroep? Welke criteria hanteren we hiervoor? Hier komen ook eventuele keuzes bij kijken als de steekproefmethode en praktische zaken als de bereikbaarheid van de onderzoeksdoelgroep. Dit laatste heeft onder andere invloed op de methoden van dataverzameling.
- Welke methoden kunnen ingezet worden? Gaat het hier om een combinatie van methoden?
- Op welke manier moeten de resultaten worden teruggekoppeld? Welke analyses zijn hierbij gewenst? Etc.
- Wanneer moet het onderzoek uitgevoerd worden? Wat is de planning? Is er een deadline waar we rekening mee moeten houden.
Standaard versus maatwerk onderzoeksopdrachten
Opdrachtgevers met een onderzoeksbehoefte stellen in de regel een opdrachtomschrijving op die aan ons wordt voorgelegd. Dergelijke opdrachtomschrijvingen zijn de ene keer uitgebreider dan de andere keer. Bij een vrij gestandaardiseerd onderzoek is er sprake van een heldere vraag- en doelstelling en zijn de kaders in de meeste gevallen vastomlijnd. Denk bijvoorbeeld aan de Aedes-benchmark, Burgerpeilingen van VNG Realisatie, een wettelijk verplicht cliëntervaringsonderzoek, PREM en PROM metingen etc. Dit soort onderzoeken kennen veelal een (deels) gestandaardiseerde vragenlijst en uniforme werkinstructies. Hier kunnen wij vaak vrij efficiënt een onderzoeksplan voor opstellen. Naarmate er meer sprake is van maatwerk dan hebben we vaak meer tijd nodig om een onderzoeksplan op te stellen.
Meerwaarde FocuZ5 aanpak
Zoals van Oijen et al. in de jaren 80 van de vorige eeuw al concludeerden, is voor een goed onderzoeksplan interactie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer dé bepalende factor voor de kwaliteit én het gebruik van het uit te voeren onderzoek. Gelukkig is in veel gevallen nog de benodigde interactie met de opdrachtgever mogelijk. Wij zijn ervan overtuigd dat dit het eindresultaat van een onderzoek ook ten goede komt. En dat is precies wat we willen bereiken met de FocuZ5 aanpak! Sterker nog, de afgelopen jaren hebben wij de FocuZ5 aanpak al vele malen succesvol ingezet. En in termen van verzakelijking: onze ervaring is dat door een goede afstemming aan het begin van een onderzoek de uiteindelijke onderzoekskosten eerder lager dan hoger zullen zijn. Bovenal zal het eindresultaat beter zijn en aansluiten op de informatiebehoefte.
FocuZ5 Stappenplan
Wij investeren graag tijd en energie in een gestroomlijnd proces waarin we in vijf stappen op doelgerichte wijze komen tot een gefocust onderzoeksplan.
Stap 1 | Het kennismakingsgesprek
In een eerste bijeenkomst maken we kennis met elkaar en bespreken we uw informatiebehoefte. Wij vragen u om alle relevante stakeholders van uw organisatie aan te laten sluiten zodat we een breed en volledig beeld krijgen van uw informatiebehoefte en het onderzoeksvraagstuk. Veelal is het mogelijk om voorafgaand deze sessie alvast wat informatie met ons te delen over uw onderzoeksvraagstuk. Denk hierbij aan uw eerste opzet van de opdrachtomschrijving, relevante beleidsplannen of een eerste schets van uw onderzoeksvragen en -doelen, feiten en cijfers of beleidsdocumentatie. Indien beschikbaar dan vragen wij u dit in deze fase met ons te delen zodat wij ons hierop alvast kunnen inlezen.
Middels een presentatie geven wij vervolgens een eerste reflectie op uw onderzoeksvraag. Via een vooraf vastgestelde agenda en door de juiste vragen te stellen, brengen wij vervolgens uw exacte informatiebehoefte in kaart en bespreken we de mogelijkheden. Op deze manier krijgen wij een beeld van uw ideeën en verwachtingen ten aanzien van het onderzoek en kunnen we met u brainstormen over een eerste afbakening van het onderzoek.
Stap 2 | Beknopte analyse van eerste sessie
Aan de hand van de uitkomsten van het kennismakingsgesprek gaan wij aan de slag met een eerste uitwerking van het onderzoeksplan. Hierin starten we met een beknopte reflectie op het onderzoeksvraagstuk en zetten we kort en krachtig op een rijtje wat in onze ogen de aanleiding, doelstelling, centrale vraagstelling en de meest passende aanpak is. Daarbij hebben wij uiteraard oog voor de budgettaire en planmatige kaders van het onderzoek.
Stap 3 | Bespreken eerste opzet onderzoeksplan
We gaan opnieuw met elkaar om tafel om de eerste uitwerking van het onderzoeksplan te bespreken. We nemen u stapsgewijs mee in de onderdelen van het plan en bespreken de belangrijkste aandachtspunten. We horen graag van u of het onderzoeksplan aansluit bij uw verwachtingen en of er eventueel aspecten zijn die meer focus verdienen.
Stap 4 | Verdere uitwerking
Na de bespreking van de eerste opzet gaan wij aan de slag met de verdere uitwerking. Hierin verwerken wij uw feedback en uw beantwoording van onze vragen om uiteindelijk te komen tot een finale versie van het onderzoeksplan.
Stap 5 | Sessie ter vaststelling van het onderzoeksplan
In een laatste bijeenkomst stellen we gezamenlijk het uiteindelijke onderzoeksplan vast.
De doorlooptijd van een FocuZ5 traject is doorgaans twee tot drie weken.
Tijdsinvestering en kosten
Het vraagt een tijdsinvestering variërend van ongeveer 3 tot 4 dagen om tot een juiste vraagarticulatie te komen en een onderzoeksplan op te stellen (een en ander is afhankelijk van de complexiteit van uw onderzoeksvraagstuk). Denk hierbij aan meerdere sessies en tijd die nodig is voor de uitwerking van het onderzoeksplan. Dit met de inzet van meerdere van onze specialisten.
U kunt ons inhuren voor het opstellen van een onderzoeksplan en om het FocuZ5 traject met ons te doorlopen. Onder bepaalde voorwaarden zijn wij bereid om een FocuZ5 traject kosteloos aan te bieden. Een belangrijke voorwaarde is dan dat de intentie er is dat ZorgfocuZ na het opstellen van het onderzoeksplan het uiteindelijke onderzoek ook kan gaan uitvoeren.
Voor wie is de FocuZ5 aanpak geschikt?
- Organisaties zoals gemeenten, rekenkamer(-commissie)s, maatschappelijke organisatie of zorginstellingen.
- Organisaties met een maatwerk onderzoeksvraagstuk (b.v. beleidsevaluaties, onderzoeken onder diverse doelgroepen of onderzoeken waarbij mogelijk een mix van methoden toegepast moet worden).
- Organisaties met een onderzoeksbudget groter dan € 15.000.
- Organisaties die bereid zijn om in gezamenlijkheid tot een goed doordacht plan van aanpak te komen.
Wat kunnen wij voor u betekenen?
Wilt u meer weten over onze FocuZ5 aanpak? Neem gerust contact op met één van onze collega’s Arjan Rozema of Jesse Hulsebosch en laat u overtuigen van onze meerwaarde.
U kunt ons ook bereiken via ons contactformulier of u kunt ons bellen op 050 – 82 00 461 (kantoor Groningen) of 030 – 20 74 269 (kantoor Utrecht).