In de Nederlandse gezondheidszorg is er sprake van een chronisch en onhoudbaar personeelstekort. Naast hoge verzuim- en uitstroomcijfers zou dalende productiviteit onder zorgmedewerkers (mogelijk) ook één van de verklaringen kunnen zijn. Om hier meer zicht op te krijgen heeft ZorgfocuZ in opdracht van Flever een literatuurstudie uitgevoerd (“Meer met minder”) naar de mogelijkheden en beperkingen van productiviteitsverhoging in de gezondheidszorg. Het doel van deze studie is te achterhalen wat er in de wetenschappelijke literatuur en uit praktijkervaring bekend is over werkzame factoren van arbeidsproductiviteit in de zorg. Daarnaast is er onderzocht in hoeverre er succesvolle innovaties zijn die de arbeidsproductiviteit van zorgmedewerkers verhogen en aan welke voorwaarden deze moeten voldoen om effectief op de werkvloer opgepakt te worden.
Werkzame factoren die productiviteitsverhogend kunnen werken betreffen voornamelijk de manier waarop het werk georganiseerd is. Het op een effectieve manier integreren van nieuwe kennis in de zorginstelling blijkt hierbij essentieel te zijn. Daarnaast kunnen arbeidsbesparende innovaties, waaronder digitale technologie, ook een belangrijke rol spelen in het anders inrichten van het zorgproces. 95 procent van deze innovaties bereikt de markt echter niet. Een noodzakelijke voorwaarde hiervoor is het actief betrekken van zorgmedewerkers in de adoptie van nieuwe digitale technologieën en eHealth toepassingen. Digitale en sociale innovatie zijn twee zijden van dezelfde medaille. Tot slot blijken (te) hoge werkdruk en administratieve lasten ten koste te gaan van het welbevinden en de productiviteit van zorgmedewerkers.
Een kanttekening is wel dat hard empirisch bewijs over de werkzaamheid van deze factoren vaak ontbreekt. Dit heeft onder meer te maken met het feit dat productiviteit in de gezondheidszorg niet eenduidig gemeten kan worden. Dit maakt het monitoren van de productiviteitsverhoging in de gezondheidszorg door de tijd heen een grote methodologische uitdaging.
Voor het gehele rapport zie deze link.
